کد مطلب:27078 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

تعريف روشن و مصداق امر، اهل، اصطبر و لانسئلك رزقاً را بيان كنيد و بگوييد كه آيه مذكور به پيامبراكرم9 اختصاص دارد يا شامل عموم مسلمانان ميشود؟

خداوند متعال ميفرمايد: وأمُر اَهلَكَ بِالصَّلوَةِ واصطَبِر عَلَيها لا نَس ?‹َلُكَ رِزقـًا نَحنُ نَرزُقُكَ والعـَقِبَةُ لِلتَّقويَ;(طه،132) و خانواده خود را به نماز دستور ده و بر انجام آن شكيبا باش ما از تو روزي نميخواهيم; بلكه ما به تو روزي ميدهيم و عاقبت نيك براي تقوا است.

گرچه نخستين مخاطب آيات قرآن كريم بر پيامبر اكرم9 و خاندان او به خصوص حضرت خديجه و حضرت علي8 ميباشد، ولي قرآن كريم خطابي عمومي دارد و خطاب آن، تمام مردم در هر زمان و مكاني را در ميگيرد; وَ مَآ أَرْسَلْنَـَكَ إِلآ كَآفَّةً لِّلنَّاسِ بَشِيرًا وَ نَذِيرًا وَ لَـَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَيَعْلَمُونَ ;(سبا،28) و ما تو را جز براي همه مردم نفرستاديم تا ]آنها را به پاداشهاي الهي[ بشارت دهي و ]از عذاب او[ بترساني... دين مقدس اسلام، ديني جهاني و پيامبراكرم9 خاتم پيامبران الهي است و بر جهانيان مبعوث شده است. در آيه مذكور به پيامبراكرم9 دستورهايي داده شده كه در واقع منظور از آن عموم مسلمانان است. نخست به آن حضرت امر شده كه اهل و خاندان خود را به نماز دستور دهد و بر انجام نماز نيز، بايد شكيبا و مقاوم باشد. سپس تأكيد ميكند كه خداوند از تو روزي درخواست طلب نميكند، چون اساساً خداوند نيازي ندارد، بلكه به انسان روزي ميدهد، به تعبير ديگر اي رسول اگر دستورنماز به تو و خاندان تو داده شد، منافع و بركاتش تنها متوجه خود شماست و نماز چيزي بر عظمت خدا نميافزايد; بلكه وسيله رشد و تكامل انسان به سوي خداوندمتعال است.(ر.ك: الميزان، علامه طباطبايي، ج 14، ص 239، منشورات جماعة المدرسين في الحوزه العلميه في قم المقدسه / نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 13، ص 342 ـ 345، دار الكتب الاسلام، تهران.) گرچه خداوند متعال در آيه ياد شده، حد و اندازة دستور به نماز و انجام آن را به صراحت بيان نكرده است; ولي در آيات ديگري، پيامبراكرم9 را به اجراي احكام الهي، به خصوص نماز، فراخوانده و برانجام آن از سوي عموم مؤمنان و شخص پيامبراكرم9 تأكيد شده است; چنان كه ميفرمايد: ... إِنَّ الصَّلَوَةَ كَانَتْ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ كِتَـَبًا مَّوْقُوتًا ;(نسأ،103)... همانا نماز وظيفة ثابت و معيني براي مؤمنان است.

پيامبراكرم9 تنها مأمور به ابلاغ احكام ودستورهاي الهي بوده و خداوند متعال همواره به دلداري و تسلي خاطر آن حضرت، همواره بر اين نكته تأكيد ميكند كه وظيفه پيامبر اكرم9 ابلاغ و ترويج احكام خداوند متعال به مردم است در امر به نماز و انجام آن نيز چنين است كه پيامبراكرم9 حتي نسبت به خاندان و نزديكان خود مأمور به ابلاغ و اعلام تكاليف و احكام خداوند متعال است; قُلْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُواْ الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَ عَلَيْكُم مَّا حُمِّلْتُمْ وَ إِن تُطِيعُوهُ تهْتَدُواْ وَ مَا عَلَي الرَّسُولِ إِلآالْبَلَـَغُ الْمُبِينُ ;(نور،54) بگو: خدا را اطاعت كنيد، و از پيامبرش فرمان بريد! و اگر سرپيچي نماييد، پيامبر مسئول اعمال خويش است و شما مسئول اعمال خود! ولي اگر از او اطاعت كنيد، هدايت خواهيد شد; و بر پيامبر چيزي جز رساندن آشكار نيست.

بنابراين محدودة دعوت پيامبراكرم9 بشارت و هشدار (تبشير و تنذير) ميباشد.(ر.ك: نمونه، همان، ج 18، ص 91 ـ 96.)